Il patg federal dal 1291

Resumaziun dal text latin

Per il bainstar general vegnan concludids ils suandants urdens da pasch :

  1. En vista a las cundiziuns dal temp difficilas s'empermettan la glieud e las vischnancas dad Uri, Sviz e Sutsilvania cun tut ils meds agid vicendaivel cunter tuts che als sforzan u che als fan entiert entaifer sco er ordaifer lur valladas.
  2. Mintga vischnanca gida l'autra cun pled e fatg e sin agens custs en cas da surpassaments cunter persunas u cunter objects entaifer ed ordaifer las vals ed affirmescha questa cunvegna confermond e renovond tras engirament ina cunvegna pli veglia.
  3. Mintgin duai però servir vinavant a ses patrun tut tenor ses stadi.
  4. L'uffizi da derschader en las vals na dastga betg vegnir cumprà e dastga vegnir exequì mo d'indigens.
  5. Dispitas tranter ils Confederads duain vegnir accumadadas dals pli raschunaivels. Lur decisiuns duain vegnir protegidas da tuts.
  6. Assassinats vegnan sancziunads cun la paina da mort. In morder en fugia na dastga mai pli turnar enavos. Tgi che al dat albiert, vegn er bandischà, fin ch'ils Confederads al cloman enavos.
  7. Incendiaris perdan il dretg territorial e tgi che dat albiert u protegia in tal en las vals sto star bun per il donn capità.
  8. Tgi che sblundregia u donnegescha in Confederà, stat bun cun sia facultad en las vals.
  9. Debiturs u garants dastgan vegnir pegnads mo cun il consentiment dal derschader.
  10. Mintgin sto obedir a ses derschader ed inditgar eventualmain davant tge derschader en la val ch'el sto dar pled e fatg.
  11. Tgi che n'observa betg ina sentenzia giudiziala e donnegescha tras quai in Confederà, duai pudair vegnir sfurzà da tut ils auters da reparar il donn.
  12. Guerra u dispita tranter Confederads duai vegnir appaschentada d'ina dretgira da cumpromiss e sch'ina part na sa suttametta betg a la sentenzia da cumpromiss u na vul betg pajar l'indemnisaziun, èn ils Confederads obligads da proteger ils auters.
  13. Quest urden per il bainstar general duai valair illimitadamain.

Provedì cun ils sigils da las vischnancas e da las vals menziunadas qua survart vegn il document redigì il cumenzament d'avust 1291.

---------------

More information can be found at the website of the Federal Authorities of the Swiss Confederation.